MÜZİK RAPORLARI

Eduard Zukmayer’in raporu (2)

Gazi Eğitim Enstitüsü Müdürlüğüne,

İlişikte raporumla geçen sene yazdığım, fakat yangında kaybolan raporumun suretini bir daha sunar, saygılarımı arzederim.

E. Zukmayer
(İmza)

Gazi Eğitim Enstitüsü Müdürlüğüne

Müzik şubemizde okulların müzik öğretmeni ihtiyacını ancak kısmen sağlayabilen küçük bir öğrenci sayısına nispeten [oranla] geniş bir öğretmen kadrosu göze çarpmaktadır. Geçen ders yılında 46 öğrenci yetiştirmekle 22 müzik öğretmeni ve bir asistan meşgul oluyorlardı.

Bu durum bir taraftan şubenin kuruluşunda sistemli bir öğretmen kadrosu tasarlanacağı yerde daha ziyade eski Musiki Muallim Mektebinde görevli bulunan öğretmenlerin şubeye nakledilmesi, üstelik âdeta bütün müzik hareketlerinin merkezlenmiş bulunan iki büyük şehirden birinde müzisyenlere vazife göstermek ihtiyacından doğmuştur.

Diğer taraftan bu durum şimdilik zaruridir, çünkü okul öğrenimlerinde müziğe hemen hemen hiç hazırlanmayan öğrencilere üç senelik gibi yetersiz bir yüksek öğrenim süresi zarfında müzik öğretmenliğinde lazım gelen bütün pratik ve teorik bilgileri vermek zorundayız.

Eğer 1950 senesinden itibaren geçen sene İstanbul’da açılmış olan müzik seminerinin mezunları yüksek müzik pedagoji öğrenimleri için şubemize nakledilirlerse, o zaman ancak öğrenci ile öğretmenler arasındaki nispet daha makûl ve daha feyizli [akla yatkın ve verimli] olabilecektir.

Bugünkü halde bazı teorik ders konuları için iki üç öğretmen mevcut bulunmakla beraber, enstrüman ve bilhassa ses eğitimi (şan) alanında öğretmen sayısı gene kâfi gelmemektedir, öğrencilerimiz için çok lüzumlu olan koröpetisyon yeter derecede yapılamaz, hatta müfredatımızda [ders programımızda] birinci sınıf için istenilen ritmik jimnastik için öğretmen şimdiye kadar tayin edilmemiştir.

Şan ve enstrüman öğretmenlerinin ders ihtiyacımızı tamamen değil, ancak zorla derslerine fazla öğrenci sokmak suretiyle sağlamaları şu sebeplerden ileri gelmektedir: Bu öğretmenlerin çoğu asıl vazifelerini başka yerlerde gördükleri için ya haftada 4 ila 5 dersten fazla almağa razı olmamakta, veyahut 4 dersten fazla almaktan kanunen menedilmiş [yasaklanmış] bulunmaktadırlar.

“Ek görev” keyfiyeti [durumu] bazı öğretmenlerin bu işlerine asıl vazifeden daha az önem vermelerine ve meselâ opera ve konser çalışmalarının çoğaldığı zaman şubedeki derslerini mecburen ihmal etmelerine sebep olmaktadır. Fazla yüklü bulunan bu öğretmenlerden hiç kimse haftada bir defadan fazla uzak görünen enstitüye gelmeğe razı olmamaktadır, halbuki öğrenciler için iki defalık bir kontrol çok arzu edilir bir hal olacaktı. Kaldı ki umumiyetle opera ve konser alanında çalışan müzisyenlerin bazıları müzik öğretmenliğinin özel amaçları için lazım gelen anlayış ve usulleri haiz [sahip] değildirler.

Durumu düzeltmek için şu teklifleri arz edeyim:

1. Ancak müzik şubesinde görevlendirilecek bir uzmanın ecnebi bir memleketten getirtilip şube keman öğretmenliğine tayin edilmesi. Haftada 16 ila 20 ders vermek suretiyle böyle bir uzman şimdi görevli bulunan 5 keman öğretmeninin işlerini kolayca yapabilecek, bundan başka bugün yeter derecede bakılmayan ders dışındaki oda musikisi, orkestra gibi faaliyetlere bakabilecektir. Türk kemancıları arasında bu vasıfları ve tecrübeyi haiz olan birkaç kişi varsa da bunlardan hiçbirinin bu kadar muazzam bir iş için vakti yoktur, hiç kimsenin de bizde çalışmak üzere bulunduğu vazifeden ayrılmayacağını tahmin ediyorum.
2. Yukarıdaki maddede yapılan teklif gerçekleştirilinceye kadar Devlet Konservatuvarı genç mezunlarından bir kemancının şubemize keman asistanı olarak tayin edilmesi
3. Ses eğitimindeki noksanları [eksiklikleri] telafi etmek için Devlet Konservatuvarında görevli bulunan şan öğretmenlerinden birine şubemizde bir ek vazifenin verilmesi yahut mevcut olan şan öğretmenlerinden birinin ders ve ücret miktarının arttırılması. Son ders yılında şan öğretmenimiz Süleyman Tamer oniki öğrenci için kâfi gelen haftalık 6 dersinde yirmi öğrenci yetiştirmek zorunda kalmıştır.
4. Koröpetisyon alanında Konservatuvar ve operada çalışanlardan birinin haftada 4 saat için şubeye alınması.
5. Devlet Konservatuvarı ritmik jimnastik öğretmeni Bn. Neriman’ın müfredatımızda istenilen birinci sınıfın haftalık jimnastik dersini vermek suretiyle çalışmalarını ikmal etmesi [tamamlaması].
6. Tamirat: Bugüne kadar haftada iki tamirat dersi vermek ve şubenin enstrümanlarına bakmak üzere Devlet Konservatuvarından B. Necati Orbay görevlendirilmişti. Ani vuku bulan acele her tamir işi için kendisini Konservatuvardan çağırmak ve küçücük tezgâhımızda yapılamayan tamirat için sazları oraya göndermek zorundayız. Halbuki komşumuz olan Erkek Sanat Enstitüsündeki saz atölyesinin başında pek iyi ve tecrübeli bir usta ile bunun mezunları ve öğrencileri mevcuttur. Tamir işlerimizin oraya bağlanması mümkünse, hem işler daha çabuk başarılabilecek, hem de öğrencilerimiz hakiki bir tatbikat sahasında [uygulama alanında] tamiratı öğrenebileceklerdir.

Bütün bu tekliflerden elde edilebilecek fayda, ekonomiden daha ziyade şube seviyesindeki düzeltmeler ve yükselmeler olacaktır. Tesirli [etkili] ekonomik bir tedbir ancak binamızı biraz genişletmek ve malzeme ile daha iyi teçhiz etmek [donatmak] suretiyle randımanını arttırmak ve memleketin müzik öğretmeni ihtiyacı ile doğru nispete [orana] koymaktan ibaret olabilir.
6/9/1948

Müzik şubesi şefi
E. Zukmayer

(İmza)