Copyright © 2011 Cevad Memduh Altar
BERLIN-CHARLOTTENBURG 9
SACHSENPLATZ 1
TEL: J 9 HEERSTRASSE 22 68
Ağustos 1935’ten sonra gönderilmiş
KAPELLMEISTER:
Bu sorun mümkün olan hızlılıkla çözülmelidir. Vaktiyle tanımış olduğunuz Bay Prüwer’in yaşlı olduğunu düşünüyorsunuz. Ben de aynı fikirdeyim ve ilişkilerinizi görmezden gelerek onun sizin için uygun bir adam olabileceğini söyleyemem. Prüwer, seçkin bir pedagog ve orkestra eğitimcisidir. Fakat onda sürükleyici yaradılış eksiktir, bu olmadan özellikle Türk halkı üzerindeki etki yarım kalacaktır. Bunu size tabi ki güçlü bir mahremiyet içinde söylüyorum. Çünkü çok kıymetli 60 yaşındaki bir adama bir mevki sağlamayı benden çok kimse isteyemez. Fakat benim için ilk sırada size kesinlikle uygun adamı bulmak yer alıyor.
Ben Dr. Praetorius’u kazanmak düşüncesindeyim. Weimar’da 10 yıl genel müzik yönetmeniydi ve 1933’te pek çok diğer görevlerinden olduğu gibi resmi görevlerinden de ayrıldı. Konser, tiyatro ve koro şefi olarak çok ünlüdür; yetkin, eski Alman eğitimi almış, yorulmak bilmeyen bir işçi ve orkestra eğitimcisidir; 55 yaşında; herkesin olağanüstü anlaşabileceği bilgili bir adamdır. Klasik eserler kadar yeni eserleri de başarılı şekilde seslendiriyor (hatta çok fazla yeni eser seslendirdiği için eleştirilir). Sadece bir zorluk var: Şu anda Stuttgart’a atanması gerekiyor. Eğer görevlendirilmesiyle ilgili karar verdinizse sizden telgraf veya Bay Bashman aracılığıyla telefonla kararınızı bana da bildirmenizi rica ediyorum. Bu konu için 5 gün süre verebilirim. Eğer onu Ankara’ya getirmeyi başarabilirsek, aday bütün müzisyenleri bir denemeye çağırabilir ve seçimi birlikte yapabiliriz. Eğer onu alırsanız, Kasım ayının başında gelebilir.
Bu arada Dr. Praetorius yine de Stuttgart’a gitmek zorunda kalırsa yeniden düşünüp taşınmak için sessizliğe ve zamana ihtiyacım olacak. Hoesslin, Breslau’da gayet iyi ve şu anda uzun süreliğine oradan ayrılmak istemiyor gibi gözüküyor.
ÇALGI YAPIMCISI haberdar, müzisyenlerle görüşmeye devam ediyorum ve araştırmaya devam ediyorum. Bazıları yakın zamanda, bazıları ise Ocak ve Şubat’ta gelecekler.
ÜCRET LİSTESİ Üzerine
Liste yaklaşık olarak tutuyor. Çalgı yapımcısı için çok yüksek ücret kararlaştırılmış, nefesli çalgı çalanlardan daha fazla olmamalı: 300 TL. Ondan tasarruf edilen 100 TL’yi kapellmeister’e nakletmek zorundasınız. Böylece Dr. Praetorius’un Stuttgart’ta alacağı miktara (1200 Mark) daha da yaklaşılmış olur. Kapellmeister için 600 TL ayıramayacak mısınız? Aksi takdirde birinci sınıf bir sanatçı temin etmek zor olacak.
Öncelikle ritmik jimnastik öğretmenini çok gerekli bulmuyorum. Aynı zamanda halk korolarının kurulumunu üzerine de alacak okul için bir koro şefi çok daha önemli. Burada bu alan için genç bir uzman tanıyorum, bir lise öğretmeni adayı, okul müzik dersi öğretmeni ve koro şefi. Karısı genç bir şancı ve şan öğretmeni. Eğer bu çifti birlikte almak isterseniz şan öğretmeni için 350 Lt. ayırmanıza gerek yok, piyano öğretmeninden daha fazlasına gerek yok, yani 300 Lt.
Bir okul müdürünü, önceden olduğu gibi şimdi de kesinlikle gerekli buluyorum, kapellmeister ve okul müdürünün şahsi birleşmesi her zaman sadece bir ara çözüm olabilir. Lütfen hemen okul müdürü için ne kadar ücret ayırabileceğinizi yazın, lojmanla ya da lojmansız. Bu görevler için aynı zamanda tanınmış bir müzisyen olan genç bir müzikolog ve organizatör tanıyorum (bir gazetenin yayımcısı ve Reichsmusikkammer’de etkin). Onu buradan koparıp koparamayacağımı bilmiyorum. Lütfen bu ücretin saptanmasında yetenekli insanları buradaki işlerinden koparabilmek için cazip olabilecek yeme ihtiyacım olduğunu da göz önünde bulundurun.
Gelecekte tek başıma karar vermemi ister misiniz ya da önceden danışılmak mı istersiniz? Kapellmeister ve okul müdürüyle ilgili kararı öğrendikten sonra bütçe ve belirlenen personel sayısı nispetinde bütün sorunlar çözülecektir.
Üniversitenizle iyi bir çatıya kavuştuğunuzu haber aldım, içten şans dileklerimle.
Paul Hindemith
Kaynak: Cevad Memduh Altar arşivi