Copyright © 2011 Cevad Memduh Altar
THE GLYNDEBOURNE OPERA
Festival Opera House General Manager’s Office
Lewes – Sussex 2-4, Cockspur Street
London – S.W.1
Prof. Carl Ebert Glyndebourne, 7 Temmuz 1939
Pek değerli Genel Müdür bey,
Bu mektubumda sizden, bir dost olarak kişisel bir isteğim olacak. Sayın Bakan beni veda için kabul ettiğinde, benim gelecek kış da çalışmamı istediğini, Haziran ayı başında, ne kadar süre ve hangi aylar için bir sözleşme yapılacağını bana bildireceğini söylemişti. Ne yazık ki bugüne, yani Temmuz başına kadar henüz bir haber alamadım. Aslında, bu zamana kadar, gelecek sonbahar ve kış için kesin bir planlama yapmam gerektiğini çok açık bir dille belirtmiştim.
Bilmiyorum, Bakan beyin verdiği bu söz yalnızca bir gecikmeye mı uğradı, yoksa fikrini değiştirdi de benim bir başkasına mı verildi? Doğrudan sayın Bakana ya da Suut Kemal beye yönelteceğim bir soru, bir ret cevabı alma tehlikesini doğurabilirdi. Bu nedenle hem beni, hem de Kültür Bakanlığını mahcup edebilecek bu sonuçtan kaçındım. Çünkü böyle bir durumda, hayatımda ilk kez reddedilmiş olacaktım!
Ankara’daki işimi ne kadar çok sevdiğimi biliyorsunuz. İşte bu nedenle, benim açımdan bir ret cevabını doğurabilecek bir adım söz konusu olamaz. Ayrıca Ankara’yı hesap etmeden işlerimi planlayıp, dolayısıyla bu görevi bırakmış olmak istemiyorum. Zaten bu size karşı da bir vefasızlık olurdu.
Bu zor ikilemden kurtulmanın tek yolu, sizin bana, Ankara’yı hâlâ hesaba katıp katmayacağımı samimi olarak söylemenizdir. Eğer kişisel görüşünüze göre durumun olumsuz olduğunu bana bildirirseniz, o zaman ben de hemen (tabii ki sizi araya katmadan) herhangi bir bahaneyle, gelecek kış için görevimden affımı rica ederim. Böylece sorun, her iki tarafa için de en iyi bir biçimde çözülmüş olur ve geride reddedilmiş olmanın sıkıntısı kalmaz.
Eğer sözleşmemle ilgili konuyu olabildiğince çabuk açıklığa kavuşturursanız ve (tarafımdan ödenmek üzere) telgrafla durumun ne olduğunu ve benim nasıl davranmam gerektiğini bildirirseniz, size müteşekkir kalırım. Eğer yeniden göreve çağrılmam isteniyorsa, hangi aylarda olacağının telgrafla bildirilmesini sizden rica ederim; eğer istenmiyorsa, o zaman telgrafınızda ‘olumsuz’ sözcüğünü yazmanız yeterli olacaktır. 16 Temmuz Pazar gününe kadar adresim: “Glyndebourne, Lewes, Sussex”. 17 Temmuzdan itibaren “Cureglia Ticino İsviçre” adresine gönderebilirsiniz. Buraya gelecek her mektup bana postalanır.
Ertuğrul burada sanatsal ve sosyal deneyimler edinme imkânını buldu. Öyle sanıyorum ki, dünyanın hiçbir yerinde daha fazla imkân sunulamazdı kendisine. Beş büyük eserde bana asistanlık yaptı. İlk provalardan temsillerine dek oluşumlarını izledi ve iki küçük, ama çok önemli sessiz rol de oynadı. Şimdi günlük sahne hazırlıklarına katılıyor, böylece tüm teknik mekanizmayı tanımış oluyor. Sosyal açıdan gelişmesini de sağladım. Pek çok kez öğle ya da akşam yemeklerine, cocktail-party v.b. toplantılara davet edildi ve bu davetlerde davranışları mükemmeldi. Tabii ki ben ne yapıyorsam, nasıl yemek yiyorsam, o da davranışlarını ona göre ayarlıyor; sonra da “hall”de, şöminenin yanında gerçek bir Lord gibi oturup “conversation” yapıyor. Herkes tarafından seviliyor. Mr. Christie de, burada çalınan eserlerin piyano partilerinin tamamını kendisine armağan etti. Ama Ertuğrul için en büyük sansasyon, bir temsil sırasında, Mr. Christie tarafından, Başbakan Chamberlain’e takdim edilmesi oldu. Başbakan, Ertuğrul’la sohbet etti ve hocasını kutladı. Dünden beri Canova da burada. Her ne kadar bugünkü politik durumdan ötürü, Berlin ve Viyana’ya yaptığı gezi biraz olumsuz etkilendiyse de, onun için çok önemli. Festival oyunlarının bitiminde, iki delikanlıya Londra’yı da göstermek istiyorum. Ayrıca -vakit bulursam- masrafları ve koşulları ayarlayıp, onlarla birlikte, Shakespeare Festival oyunları için Stratford’a gitmeyi tasarlıyorum.
Aşırı bir yorgunluk içinde olmama rağmen, son derece iyiyim. Çünkü Glyndebourne Operasının dünya çapındaki başarısını büyük ölçüde ben omuzluyorum; üstelik önümüzdeki süreçte daha geniş sanatsal planların uygulamaya geçirilmesi gerekiyor.
Önümüzdeki kış dönemi çalışmalarım olağanın çok üstünde yoğunlaşacağından, zamanlamayı şimdiden yapmam gerekiyor. Buna göre, dostluğunuza sığınarak beklediğim ve saklı tutulmasını rica ettiğim haberin en kısa sürede bana telgrafla iletilmesini rica ediyorum.
En iyi dileklerimle sonsuz selamlarımı sunarım.
Saygılarımla,
Carl Ebert